Temat wydaje się dość oczywisty. Na tyle oczywisty, że o bezpieczeństwie i odpowiedzialności na sesji nie wspominają ani autorzy podręczników do fotografii, ani blogerzy piszący o robieniu zdjęć. Jednak zważając na wydarzenia, które miały miejsce kilka dni temu, postanowiłam poruszyć tę kwestię. Największym priorytetem podczas robienia zdjęć powinno być zadbanie o zdrowie i bezpieczeństwo wszystkich jej uczestników, o czym niektórzy, w ferworze walki o najlepsze ujęcie, zapominają.

Temu można było zapobiec

Tragedia w czasie pleneru:

Plener poślubny 75 kilometrów od Montrealu wśród malowniczych wodospadów Dorwin Falls w Rawdon. Młoda Kanadyjka pozuje w swojej białej sukni. W pewnym momencie prosi fotografa o zrobienie jej zdjęć w wodzie. Niestety suknia nasiąka wodą, staje się bardzo ciężka i nurt porywa 30-letnią pannę młodą. Pomimo desperackich prób ratowania jej życia przez fotografa Louisa Pagakisa, kobiety nie udało się uratować. Ciało ofiary zostało odnalezione kilka godzin później. Więcej o całej historii tutaj

Sesja na torach:

Poludnie Chin, miejscowość Shaodong, w prowincji Hunan. Dwudziestoletnia studentka z Chin Xiao Li prosi swojego kolegę Xiao Qing o zrobienie kilku zdjęć przy torach. Nagle, w trakcie sesji, niespodziewanie nadjeżdża, pędzący z prędkością ok. 140 km/h, pociąg ekspresowy.

– Poczułam nagły wstrząs i zostałam odrzucona na bok. Pociąg zatrzymał się, a maszynista był przekonany, że mnie zabił – relacjonowała Li.

– Nie wiedziałam, że jestem tak blisko, moje ramię było całe posiniaczona, ale jestem szczęśliwa, że żyje – dodała.

I coś z naszego podwórka:

Kwiecień, czas przygotowań do Świąt. Na Facebooku pojawiają się pierwsze efekty wielkanocnych sesji zdjęciowych. W ostatnim czasie modne stało się wypożyczanie do zdjęć żywych zwierząt – żółtych kurczaczków, młodziutkich kaczuszek czy puchatych królików. Wiadomo – im będzie ciekawiej, tym więcej klientów się zgłosi. Polska fotograf wrzuca na swój fanpage zdjęcia, na których uśmiechnięty chłopiec zgniata i ciągnie za skrzydło małego kurczaczka. W internecie wrze. Screeny zdjęć pojawiają się na kilku grupach poświęconych fotografii, wylewa się fala hejtu na fotografkę, jedna z organizacji prozwierzęcych ogłasza nawet złożenie pozwu przeciwko autorce o znęcanie się nad zwierzętami. Zdjęcia zaraz znikają ze strony, ale kobieta szybko nie zapomni o całej akcji.

To tylko kilka historii, a na pewno można by było znaleźć dużo więcej podobnych.

Bezmyślne posłuszeństwo

Fotograf często sam jest głównym organizatorem sesji. Ponadto tak naprawdę widzi najwięcej i to on powinien brać odpowiedzialność za to, co się dzieje i pilnować, czy jest bezpiecznie. Klient wybiera osobę, która zrealizuje jego pomysły albo w pełni poddaje się woli artysty. Specyfika pracy polega na pełnym zaufaniu. Tak to wszystko działa, że bez zaufania nie ma efektów.

Zaraz ktoś napisze, że całą odpowiedzialność zrzucam na fotografów. Przecież ludzie mają własny rozum i każdy powinien martwić się o siebie. I tak i nie.

Kojarzycie eksperyment Milgrama?

Stanley Milgram umieścił ogłoszenie w gazecie, w którym poszukiwał chętnych do badania wpływu stosowania kar na zapamiętywanie. Następnie podzielił osoby badane na pary: uczeń (którym w rzeczywistości był współpracownik psychologa) i nauczyciel (właściwy badany). Uczeń musiał powtórzyć serię wyrazów wypowiadanych przez nauczyciela, z kolei nauczyciel miał za każdy błąd karać ucznia wstrząsami elektrycznymi. Z każdym kolejnym błędem zwiększano moc wstrząsu. Co istotne, “uczeń” symulował reakcje na karę – krzyczał z bólu oraz błagał o zakończenie eksperymentu. Całemu badaniu przyglądał się “profesor”, który pilnował, czy nauczyciel konsekwentnie wykonuje swoje zadanie. Gdy nauczyciel chciał przerwać wstrząsy towarzyszący mu profesor nakazywał, aby kontynuował.

Żaden badany nie wycofał się z eksperymentu. 65% osób zadało najsilniejszy z możliwych wstrząsów, a 80% badanych nie przerwało badania pomimo krzyków uczniów, że ich boli i mają problemy z sercem. Badani nie wykazywali psychopatycznych skłonności, a po ich reakcji widać było, że zadawanie bólu sprawiało im wielką trudność. Niektórzy stwierdzili, że było to najgorsze doświadczenie w ich życiu. Mimo to wszyscy poddali się nakazom profesora i całkowicie ulegli jego woli.

Przedstawiony wyżej eksperyment bardzo ładnie pokazuje, jak ulegamy autorytetom i bezrefleksyjnie im ufamy. Jesteśmy w stanie narazić czyjeś życie tylko dlatego, że osoba, która podobno zna się na jakiejś dziedzinie, nas do tego namawia.

Fotograf jako autorytet

Dlaczego wspominam tutaj o tym eksperymencie? Ano właśnie.

Fotograf podczas sesji zdjęciowej pełni rolę takiego autorytetu. Często to on jest “głównodowodzącym” całego zamieszania. Organizuje sesję, potem czuwa nad jak najlepszym jej przebiegiem, przedstawia swoją wizję oraz ustawia modelkę. Dlatego też najbardziej powinien ogarniać sytuację.

Pozostaje też kwestia wzajemnego zaufania. Oczywistym jest, że klienci którzy wybierają danego fotografa muszą mu jakimś stopniu zaufać. Samo zgodzenie się na sesję jest daniem fotografowi kredytu zaufania i poświęcenie mu swojego czasu. Zaufania przede wszystkim w jego warsztat i umiejętności. Wiara, że zna się na tym, co robi oraz wie lepiej, kiedy zdjęcia wyjdą najładniejsze. Bez tego nie będzie dobrych efektów, uwierzcie mi.

I w tym wszystkim, gdzieś po drodze, gubimy zdrowy rozsądek.

Dlatego tak ważne jest, żebyście Wy, jako fotografowie, mieli tego świadomość. Nie próbowali zrobić “idealnego” zdjęcia za wszelką cenę. Wraz ze sprzętem spakowali do plecaka też rozum. Dbali o dobre samopoczucie wszystkich uczestników sesji (zarówno ludzi, jak i zwierząt). Podchodzili w sposób poważny i odpowiedzialny do tego, co robicie. Po co Wam potem wyrzuty sumienia, że przez Was ktoś zrobił sobie krzywdę? Po co robić wokół siebie takie nieprzyjemne zamieszanie, jak wspomniana Pani Fotograf z Polski?

A Wy fotografowani? Wybierajcie doświadczonych fotografów. Do sesji noworodkowych szukajcie osób, które wiedzą, co robią, aby nie zrobili krzywdy Waszym dzieciom. Na plenerze ślubnym nie wierzcie ślepo w to, co mówi fotografujący. Podczas sesji w studio nie róbcie rzeczy, na które nie macie ochoty. Pamiętajcie, najważniejsze jest Wasze bezpieczeństwo i dobre samopoczucie. Nie bójcie się zwracać uwagi, że coś według Was, jest nie na miejscu.

Uwierzcie mi, żaden kadr nie jest wart życia ani zdrowia jakiegokolwiek uczestnika sesji.

Ciekawa jestem Waszych doświadczeń. Przeżyliście jakieś niebezpieczne sytuacje w czasie robienia zdjęć? Podzielcie się swoimi historiami w komentarzu.